DNS – informacje w pigułce

Wojciech Babicz

Domain Name System – w skrócie DNS, to coś z czym praktycznie każdy z nas ma styczność ale nie zawsze zdaje sobie z tego sprawę. Za co odpowiadają DNSy? Jego zadaniem jest tłumaczenie nazw domeny rozumianych dla człowieka (np. smarthost.pl) na adres IP. Jest to sporym dla nas ułatwieniem, ponieważ nie musimy pamiętać cyferek np. 193.93.88.166, a wystarczy nam tylko sam adres tekstowy.

Zasada działania DNS

W dużym uproszczeniu:
Gdy chcemy wejść na stronę smarthost.pl nasz system pyta się znanemu mu serwerowi DNS: „hej, znasz może adres dla domeny smarthost.pl?”. Serwer DNS odpowiada: „Tak, znam ją! Jej adres to 193.93.88.166”. Po uzyskaniu odpowiedzi możemy połączyć się z naszą upragnioną stroną.

System domen, jest systemem hierarchicznym gdzie przykładowo „.pl” – jest domeną przyporządkowaną dla naszego kraju. W obrębie tej domeny istnieją subdomeny np. domeny regionalne (czest.pl, lodz.pl itd.).

Nad każdą z domen głównych pieczę sprawuje organizacja, która odpowiada za nadzór i administracją przyznawania nazw. W Polsce taką organizacją jest Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa (NASK) .

Istnieją dwa typy serwerów DNS. Serwery rekurencyjne, których misją jest odnalezienie adresu IP danej domeny. Oraz Serwery autorytatywne, które przechowują konfigurację domen. Ich jedyną funkcją jest odpowiadanie na zapytania innych serwerów nazw.

Czas życia pakietu

TTL (ang. Time To Live) – jest to parametr określający czas życia pakietu lub innych danych (np. rekordu DNS).  W przypadku DNS oznacza dokładnie czas ważności ustawień DNS, czyli czas, który mija od jednej aktualizacji ustawień do drugiej.  Standardowo wiele hostingów/dostawców usług internetowych ustawia ten czas na 48 godziny. Pytanie w tym momencie nasuwa się samo – dlaczego? Już odpowiadam: dlatego, żeby zwiększyć szybkość otwierania się stron internetowych i redukować  transfer danych.

Jak to działa w praktyce?

Gdy chcemy wydelegować domenę na inne serwery DNSy (np. dns.smarthost.pl, dns2.smarthost.pl) twoje zapytanie zostanie zaktualizowane zgodnie z ustawionym czasem TTL. W przypadku gdy twój obecny hostingodawca domen ma czas TTL ustawiony na 24h, zostanie to przekazane dalej do innych rejestrów w ciągu 24h (chyba że mamy szczęście i trafimy np. 5 minut przed aktualizacją). Dlatego przed wydelegowaniem domeny zalecamy zmniejszyć TTL. Następnie adres IP domeny, jest dalej rozpropagowywany w Internecie. Wśród jednych serwerów szybciej (TTL np. 5 minut), a wśród innych dłużej (np. 36 godzin).

Dlatego czas propagacji może wynosić aż do 72 godzin.

Operacje na domenach

Istnieje kilka najczęściej wykonywanych operacji związanych z domenami. Delegacja, zmiany wpisów czy transfer domeny to chleb powszedni dla naszych administratorów. Jednak gdy chcemy dokonać takiej operacji warto by zapoznać się, na jakiej zasadzie one działają.

Transfer domeny

Transfer domeny polega na przeniesieniu z jednej firmy hostującej domenę do drugiej. Do tej operacji jest potrzebny kod AuthInfo, który należy zdobyć kontaktując się z pierwotną firmą hostującą. Najczęściej rejestrator wymaga wypełnienia wniosku o wydanie kodu AuthInfo oraz wysłanie skanu/zdjęcia dowodu potwierdzającego tożsamość z zakrytymi wrażliwymi danymi osobowymi. Gdy uzyskamy już upragniony kod, możemy rozpocząć proces migracji. Jeśli chcesz przenieść swoją domenę do Smarthost koniecznie zapoznaj się z wytycznymi bezpłatnego przeniesienia stron.

Czasami zdarza się, że potrzeba jest zmiany firmy obsługującej domenę, na drugą, gdzie obie działają w obrębie jednego operatora/rejestratora. W takiej sytuacji potrzebny kod e-cesji.

Delegacja domeny

Z delegacji domeny korzystamy wtedy, gdy nie chcemy zmieniać rejestratora, a hosting mamy w innym miejscu i z niego ma korzystać nasza domena. Należy wtedy wskazać na nasze serwery DNS:
dns.smarthost.pl (91.211.220.10)
dns2.smarthost.pl (193.93.88.10)
dns3.smarthost.pl (51.91.27.195)

Przy delegacji domeny należy pamiętać o czasie propagacji DNSów, związany z TTL, co opisałem wyżej.

Operacje na wpisach

To jest już opcja dla bardziej zaawansowanych użytkowników. Opis domen jest zrobiony za pomocą tzw. rekordów DNS. Do najpopularniejszych z nich należą:

  • SOA – informuje, że dany serwer jest najlepszym źródłem do czerpania informacji o domenie. Definiuje też zachowanie serwerów głównych i zapasowych (ang. Primary and Secondary). SOA jest pierwszym rekordem w każdym pliku zawierającym rekordy (tzw. plik strefy)
  • A – adres IPv4
  • AAAA – adres IPv6
  • MX – adres serwera poczty. Określa on nazwę komputera, który jest serwerem e-mail.
  • NS – adres serwera DNS dla naszej domeny
  • TXT – rekord tekstowy, pozwala na wpisanie dowolnego tekstu. Głównie używany do walki ze spamem przez usługę SPF
  • SRV – tzw. rekord usługi. Zawiera on dane dotyczące lokalizacji naszej usługi, na którą wskazuje serwer DNS. Często wykorzystywany przy różne usługi VoIP (np. TeamSpeak) lub protokoły.
Wojciech Babicz
Latest posts by Wojciech Babicz (see all)